Waar staat België met het behalen van de SDG’s?

12 May 2021

Een studie, in opdracht van het Federaal Instituut voor Duurzame Ontwikkeling (FIDO), brengt de vooruitgang van duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) in België in kaart en geeft belangrijke werkpunten aan.

In 2015 ondertekenden 193 landen de Agenda 2030 en de 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (Sustainable Development Goals of ‘SDGs’) van de Verenigde Naties. Sindsdien werken regeringen nationale kaders uit om de SDG’s tegen 2030 te implementeren. Deze studie, in opdracht van het Federaal Instituut voor Duurzame Ontwikkeling, doet een reeks aanbevelingen om de SDG’s te realiseren. Vier jaar geleden liet het Federaal Instituut voor Duurzame Ontwikkeling al onderzoeken welke inspanningen nodig zijn om de kloof tussen het Belgisch beleid en het behalen van de SDG’s te verkleinen. Uit deze studie bleek dat België voor de meeste SDG’s specifieke maatregels neemt, maar het ambitieniveau moest worden opgekrikt om tegen 2030 succesvol te zijn.

Zijn de SDG’s SMART?

Het doel van deze studie is om na te gaan of de 17 SDG’s samen met zijn 169 subtargets SMART zijn. SMART is een managementprincipe voor het evenwichtig opstellen en controleren van doelstellingen. De letters van SMART staan voor Specifiek, Meetbaar, Acceptabel/Aanvaardbaar, Realistisch/Relevant en Tijdsgebonden. Concreet betekent dit dat de onderzoekers kijken of de doelstellingen duidelijk, haalbaar en rechtvaardig zijn opgesteld, welke observeerbare voorwaarden aan de doelstellingen gekoppeld zijn en welke (tussentijdse) deadlines moeten worden bereikt.

Uit het onderzoek blijkt dat 119 SDG targets SMART en 50 SDG targets niet-SMART zijn. Voor de SMART doelstellingen bekijkt het onderzoek hoe ver België staat om ze te behalen. Het resultaat is samengevat in een uitgebreide lijst van “doelstellingen door België onderschreven”. Voor de 50 niet-SMART targets formuleert het onderzoek SMART-doelstellingen op drie ambitieniveaus. Ook deze doelstellingen hebben de onderzoekers samengevat in een lijst van “nieuwe doelstellingen voor België”.

Waar kan het beter?

De federale overheid kan volgens het onderzoek nog extra inspanningen leveren om de kloof tussen het Belgisch beleid en bepaalde SDG targets te verkleinen:

Er is nog een extra inspanning nodig voor specifieke SDG targets zoals bv. 2.1, 2.4, 2.a, 3.3, 3.4, 3.5, 3.6, 3.8, 3.b, 4.1, 4.2, 5.5, 6.1, 6.2, 6.3 (=6.6), 7.1, 7.3, 8.7, 8.8, 9.1, 9.4, 9.b, 11.1, 11.2, 11.5, 11.6, 12.4, 12.5, 12.7, 12.b, 12.c, 13.1, 13.2, 14.1, 14.4, 14.7, 14.b, 15.1, 17.2, 17.13. De studie beveelt aan om in te zetten op de reeds gedefinieerde doelstellingen voor deze SDG targets
Andere SDG targets zoals bv. 2.c, 6.4, 6.5, 8.1, 8.2, 10.1, 10.4, 11.4, 13.a, 17.3, 17.10, 17.16, 17.18 en 17.19 zijn bereikt maar een (jaarlijkse) opvolging is aanbevolen
Voor de SDG targets 4.3 en 4.5 zijn de doelstellingen juridisch behaald, maar een aandachtspunt blijft mogelijke maatschappelijke obstakels voor toegang tot onderwijs. Ook SDG target 4.7 is beleidsmatig voldaan, maar blijft een aandachtspunt om na te gaan of dit zich ook vertaald in opgedane kennis en vaardigheden van de leerlingen.
Sommige SDG targets zijn juridisch behaald, maar de praktijk toont een ander beeld. Voorbeelden hiervan zijn SDG targets 5.1, 5.2,: er is nog steeds discriminatie (5.1), geweld tegen vrouwen en meisjes komt voor (5.2), … Het is belangrijk dat overheden blijven rekening houden met de reële situatie en zich inzetten om deze te verbeteren.
Voor SDG target 7.2 is de doelstelling nog niet bereikt, maar het pad lijkt te voldoen tegen 2030.
….

De volgende stap

Het is niet makkelijk om nationaal beleid rechtlijnig af te stemmen op de 17 SDGs en zijn subtargets. Dit onderzoek wil een belangrijke stap in die richting zijn. Er is nood aan een overkoepelend kader om op een gemeenschappelijke manier aan SDG-inventarisering en rapportering te doen. De inventaris van dit onderzoek kan een basis zijn voor de verschillende Belgische entiteiten. Om de SDG’s te behalen blijft een goede samenwerking en consensus tussen de federale staat, gewesten en gemeenschappen noodzakelijk.