Verenigde Naties nemen baanbrekend ‘Pact for the Future’ aan om mondiaal bestuur te transformeren

30 September 2024

Op 22 september 2024 namen de leiders van de 193 lidstaten van de Verenigde Naties in New York tijdens de ‘Summit of the Future’ een document aan met de titel 'Pact for the Future’ en twee bijlagen, de ‘Global Digital Compact’ en de ‘Declaration on Future Generations’. Het pact is het hoogtepunt van een participatief proces dat enkele jaren geleden begon om de internationale samenwerking aan te passen aan de realiteit van vandaag en de uitdagingen van morgen. Het is de meest ambitieuze internationale overeenkomst sinds vele jaren en omvat zowel geheel nieuwe aspecten als kwesties waarover decennialang geen overeenstemming kon worden bereikt.

Een internationaal systeem dat aan de verwachtingen voldoet

Het pact is erop gericht ervoor te zorgen dat de internationale instellingen opgewassen zijn tegen een wereld die sinds hun oprichting radicaal is veranderd. Zoals de secretaris-generaal António Guterres verklaarde: "We kunnen geen toekomst opbouwen die waardig is voor onze kleinkinderen met een systeem dat is gebouwd door onze grootouders."

De goedkeuring van dit pact is een krachtige verklaring van de inzet van landen voor de Verenigde Naties, het internationale systeem en het internationaal recht. De staatshoofden hebben een duidelijke visie geschetst voor een internationaal systeem dat zijn beloftes kan waarmaken, meer representatief is voor de wereld van vandaag en gebaseerd is op de energie en expertise van overheden, het maatschappelijk middenveld en andere belangrijke partners.

"Het 'Pact for the Future’, de ‘Global Digital Compact’ en de ‘Declaration on Future Generations’ banen de weg voor nieuwe kansen en onbenutte mogelijkheden", verklaarde de secretaris-generaal tijdens de opening van de Toekomsttop. De voorzitter van de Algemene Vergadering zegt dat het pact "de basis legt voor een duurzame, rechtvaardige en vreedzame wereld voor alle volkeren en naties".

Concrete acties op belangrijke terreinen

Het pact omvat maar liefst 56 acties die een breed scala aan thema's bestrijken, waaronder vrede en veiligheid, duurzame ontwikkeling, klimaatverandering, digitale samenwerking, mensenrechten, gendergelijkheid, jeugd en toekomstige generaties, en de transformatie van het mondiale bestuur.

De ondertekenaars verplichten zich onder meer om beleid te voeren en maatregelen te nemen voor:

de hervorming van de Veiligheidsraad;
de volledige eliminatie van kernwapens;
de versterking van internationale kaders die de ruimte buiten de atmosfeer reguleren;
een hernieuwde inzet voor de uitvoering van de duurzame ontwikkelingsdoelen;
een hervorming van de internationale financiële architectuur, zodat deze beter en effectiever de belangen van ontwikkelingslanden vertegenwoordigt;
het versnellen van maatregelen om de uitdaging van klimaatverandering aan te pakken, onder meer door meer financiering te verstrekken om landen te helpen zich aan te passen aan klimaatverandering en te investeren in hernieuwbare energie;
het verbeteren van de manier waarop we menselijke vooruitgang meten, door verder te kijken dan het BBP, duurzaamheid te integreren en rekening te houden met menselijk en planetaire welzijn;
het onderzoeken van manieren om een wereldwijd minimum niveau van belastingheffing voor vermogende personen in te voeren;
het beperken van de wereldwijde temperatuurstijging tot 1,5°C ten opzichte van het pre-industriële niveau en het afschaffen van fossiele brandstoffen in energiesystemen om tegen 2050 netto nul uitstoot te bereiken;
technologie te ontwerpen, gebruiken en beheren in het belang van iedereen;
jongeren meer betekenisvolle kansen te bieden om deel te nemen aan beslissingen die hun leven vormgeven, vooral op mondiaal niveau;
het versterken van het werk op het gebied van mensenrechten, gendergelijkheid en de empowerment van vrouwen;
het beschermen van mensenrechtenverdedigers;
andere belanghebbenden te mobiliseren in het mondiale bestuur, waaronder lokale en regionale overheden, het maatschappelijk middenveld, de private sector en andere actoren.

Een pact gesteund door België

België werd op de ‘Summit of the Future’ vertegenwoordigd door koningin Mathilde, in haar hoedanigheid als pleitbezorgster van de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties, en door ontslagnemend eerste minister Alexander De Croo. De premier sprak tijdens de top en verzekerde dat België het ‘Pact for the Future’ volledig steunt voor een vreedzamere, duurzamere en veerkrachtigere wereld. In zijn toespraak benadrukte hij dat de enige manier om de huidige en toekomstige onderling verbonden uitdagingen het hoofd te bieden, ligt in het versterken van internationale samenwerking en partnerschappen. Hij legde ook de nadruk op drie prioriteiten voor België: de bescherming van mensenrechten, de hervorming van de internationale financiële architectuur en het benutten van het potentieel van digitale technologieën om een inclusievere toekomst te creëren.