De SDG’s zijn de weg naar herstel: een terugblik op het HLPF.

Op het High-level Political Forum (HLPF) presenteren landen hun vooruitgang rond de SDG’s. Dit jaar ging het HLPF virtueel door van 7 tot en met 16 juli. Onverwacht stond dit HLPF in het teken van de weg naar herstel na de impact van COVID-19-crisis.

VN Secretaris-Generaal António Guterres gaf het virtueel HLFP-publiek een sterke boodschap mee: “COVID-19-crisis heeft desastreuze gevolgen door fouten die we nu en in het verleden hebben gemaakt. Doordat we de SDG’s niet serieus nemen.”. Het HLFP is één van de weinige multilaterale bijeenkomsten die niet uitgesteld  is naar 2021. De VN paste wel de agenda aan. 5 jaar na de geboorte van de SDG’s was het normaal gezien tijd voor een nieuw SDG-hoofdstuk van implementatie en actie, maar die agenda van implementatie en actie werd noodgedwongen een agenda van herstel. Rond de virtuele tafel spraken de deelnemers over de mogelijke impact van de COVID-19-crisis op de implementatie van de SDG’s en hoe de internationale gemeenschap het best de weg naar herstel aanpakt.

Een tegenslag voor leefbaar leven

In de voorbije decennia is de welvaart in de wereld verbeterd. Minder mensen leven onder de armoedegrens, minder mensen worden ernstig ziek, meer mensen hebben toegang tot sanitair en elektriciteit en meer kinderen – en vooral meisjes – vinden hun weg naar het onderwijs. Volgens het jaarlijkse SDG Report gaat de wereld er inderdaad op vooruit, maar die vooruitgang is niet snel genoeg noch gelijk verdeeld. De Covid-19-crisis maakt de zaken niet gemakkelijker. De gezondheidszorg wereldwijd staat zwaar onder druk en door dreigende faillissementen is de toekomst van vele werkkrachten onzeker. Volgens cijfers van het HLPF staat zo’n 160 miljoen jobs in lage loonlanden op het spel momenteel. De globale armoedecijfers (SDG 1) gaan achteruit en ook met het beëindigen van honger (SDG 2), en ongelijkheid (SDG 10) gaat de verkeerde kant uit. De Covid-19-crisis versterkt bestaande ongelijkheden tussen landen en bevolkingsgroepen. Zij, die het al moeilijk hebben, worden het zwaarst getroffen.

De weg naar herstel

De HLPF deelnemers waren het eens dat de Covid-19-crisis de structurele zwakheden en problemen van het huidige systeem blootlegt.  Dit brengt een opportuniteit met zich mee om deze problemen aan te pakken op een manier die veerkrachtigheid en duurzaam herstel verzekert.  Verschillende deelnemers haalden elementen aan die nodig zijn voor veerkrachtige en duurzame heropbouw: participatie, inclusie, fairness, mensenrechten, het voorzien in de noden van de mensen met respect voor het milieu, het vermijden van carbon lock-in, eerlijke fiscaliteit en belastingopbrengsten, een sterke overheid met een goede publiek-private samenwerking, gendergelijkheid, enzovoort. De SDG’s blijven meer dan ooit het stappenplan voor een succesvolle transformatie van onze wereld. En dit stappenplan werkt niet zonder een goede samenwerking. Het HLPF streeft daarom naar een versterkt, vernieuwd, en inclusief multilateralisme met bijdragen van het maatschappelijk middenveld, het bedrijfsleven, de academische wereld, en lokale en sub-nationale overheden. Ook roept het HLPF op om SDG 12 (duurzame consumptie en productie) voldoende aandacht te schenken aangezien dit een van de meest transformerende en onderling verbonden SDG’s is, die helaas een stiefmoederlijke behandeling lijkt te krijgen.

Landenrapporten en een gebrek aan consensus

47 Landen stelden ook hun Vrijwillig Nationaal Landenrapport (VNR) voor, 26 landen deden dit voor het eerst waardoor het overgrote merendeel van de VN lidstaten dit proces doorlopen.  Slechts een tiental landen ontbreken, waaronder de Verenigde Staten. Daarnaast vonden ook zo’n 240 officiële side-events plaats over een ruime waaier van thema’s, van ‘maatschappelijke verantwoordelijkheid’ tot ‘sociale zekerheid’ of ‘de toekomst van het HLPF’.

Hoewel een ambitieuze ministeriële verklaring uiteindelijk binnen handbereik was, zijn de verschillende lidstaten er via virtuele onderhandelingen niet in geslaagd om dit richtinggevend document aan te nemen.

Verspil nooit een goede crisis

De missie om de SDG’s tot een succes maken heeft – mede door de COVID-19-crisis – enkele tegenslagen te incasseren. Maar volgens VN Secretaris-Generaal António Guterres moeten we daardoor nog niet pessimistisch zijn. De COVID-19-crisis heeft ook ogen geopend en kansen gecreëerd voor een heropbouw naar een meer veerkrachtige en duurzame samenleving. Als we kunnen leren uit onze fouten en de SDG’s serieus beginnen nemen, kunnen we het afstevenen op een nieuwe wereldwijde crisis voorkomen.